ظرفیت مجاز پیمانکاری

 

 

منظور از ظرفیت مجاز پیمانکاری در هر رشته چیست؟

 

از آنجایی که دستگاه­های مناقصه گزار جهت دعوت از پیمانکاران، ظرفیت مجاز پیمانکاران را در نظر گرفته و سپس مجوز شرکت در مناقصه را برای آنان صادر می­نمایند، لذا بحث پیرامون این مطلب و آشنایی با مفهوم ظرفیت مجاز پیمانکاری برای هر رشته برای پیمانکاران بیش از پیش ضروری می­نماید. در این نوشتار ظرفیت مجاز پیمانکاری برای هر رشته و نیز ضریب متوسط افزایش وزنی که در سال ۹۸ اعلام شده به تفصیل بیان خواهد شد.

به حداکثر کارهایی که یک پیمانکار حق دارد در طول یکسال از لحاظ تعداد و ارزش ریالی انجام دهد، ظرفیت مجاز پیمانکاری گفته می­شود. به عبارت بهتر مفهوم ظرفیت مجاز پیمانکاری مشخص کننده­ی تعداد طرح­ها و پروژه­هایی است که یک پیمانکار در یک رشته معین و با یک رتبه یا گرید مشخص قادر به انجام آن در طول یک سال است و نیز ظرفیت مجاز پیمانکاری مشخص کننده­ی بیشترین میزان ارزش ریالی این طرح­ها و پروژه­هاست.

لازم به ذکر است هر ساله سازمان معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری آیین نامه مربوط به ظرفیت مجاز قراردادهای پیمانکاران را تدوین و ابلاغ می­نماید. لذا مناقصه گزارها و پیمانکاران می­توانند با مراجعه به سامانه ساجار یا ساجات از آخرین تغییرات شرکت و نیز از ابلاغیه­های جدید مطلع شوند. چنانچه در این زمینه ابلاغیه جدیدی در این سامانه قرار نگیرد، ظرفیت مجاز پیمانکاری در هر رشته بر اساس آخرین ابلاغیه محاسبه خواهد شد.

 

عوامل موثر بر ظرفیت مجاز پیمانکاری چیست؟

 

طبق آخرین ابلاغیه­ای که از سوی سازمان معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری صادر شده است می­توان بیان کرد که رشته پیمانکاری و رتبه یا گرید پیمانکار از جمله عوامل موثر بر تعیین ظرفیت مجاز قراردادهای پیمانکاری هستند. بنابراین به هر کدام از پیمانکارانی که در رشته­های مختلفی همچون صنعت و معدن، کشاورزی، ارتباطات، نفت و گاز، آب، راه و ترابری، نیرو، مرمت آثار باستانی، ابنیه و ساختمان، تأسیسات و تجهیزات، کاوش­های زمینی و … فعالیت می­نمایند، ضریبی با عنوان “ضریب حداکثر مبلغ و ظرفیت” در هر رشته تعلق می­گیرد. ضریب حداکثر مبلغ و ظرفیت برای رشته­های مختلف در جدول زیر بیان شده است:

 

رشته	نفت و گاز	ابنیه و ساختمان	آب	راه و ترابری	صنعت و معدن	نیرو	تأسیسات و تجهیزات	کاوش­های زمینی	ارتباطات	کشاورزی	مرمت آثار باستانی
ضریب حداکثر مبلغ و ظرفیت	۱۵	۱۰	۱۵	۱۵	۱۵	۱۵	۷	۴	۷	۴	۴

 

همانطور که پیشتر نیز بیان شد از دیگر عوامل موثر بر ظرفیت مجاز پیمانکاری رتبه یا گرید پیمانکار است. رتبه بندی پیمانکاران جهت انجام فعالیت­های پیمانکاری و به منظور احراز صلاحیت پیمانکارانی که قصد دارند پروژه­هایی را انجام دهند که تمام و یا بخشی از منابع مالی آنها از طریق بودجه عمومی دولت تأمین می­شود و یا پروژه­هایی که  اجرای آنها در داخل یا خارج از کشور و یا تأمین مالی آنها نیازمند تضمین و یا تسهیلات دولتی است، انجام می­شود.

 

 

پیمانکاران در این رتبه بندی در ۵ گرید جای می­گیرند:

 

• پیمانکاران با رتبه یک که دارای بیشترین توان و ظرفیت هستند.
• پیمانکاران رتبه ۲
• پیمانکاران رتبه ۳
• پیمانکاران رتبه ۴
• و پیمانکاران با رتبه ۵ که دارای کمترین توان و ظرفیت هستند.

همانطور که در بالا مشخص است هر چقدر گرید یا رتبه پیمانکار ارتقا یابد، ظرفیت مجاز پیمانکاری افزایش خواهد یافت.

 

ضریب و تعداد کار مجاز برای هر رتبه یا گرید در جدول زیر بیان شده است:

 

رتبه یا گرید	تعداد کار مجاز	ضریب
رتبه یا گرید ۱	۴	۹۱۰
رتبه یا گرید ۲	۳	۴۵۵
رتبه یا گرید ۳	۳	۲۲۸
رتبه یا گرید ۴	۳	۱۱۴
رتبه یا گرید ۵	۳	۴۰

 

هر چند که طبق این جدول تعداد کار مجاز برای شرکت­های پیمانکاری با رتبه­های مختلف مشخص شده است اما طبق آیین نامه­ای که در سال ۹۵ جهت محاسبه سقف ارزش ریالی قراردادهای پیمانکاری ابلاغ شده است می­توان برای محاسبه آن از فرمول زیر استفاده کرد:

سقف ارزش قراردادهای پیمانکاران برابر است با ضریب حداکثر مبلغ و ظرفیت در هر رشته ضربدر ضریب هر رتبه ضربدر ضریب متوسط افزایش وزنی بر اساس شاخص­های تعدیل سالانه ضربدر ۱۳۹

لازم به ذکر است ضریب متوسط افزایش وزنی پس از ابلاغ شاخص­های تعدیل و به صورت سالانه محاسبه می­شود. بنابراین برای محاسبه سقف ارزش قراردادهای پیمانکاران در هر سال باید ضریب متوسط افزایش وزنی همان سال را در فرمول بالا قرار داد. به طور مثال چنانچه بخواهیم سقف ارزش قراردادهای پیمانکاران را در سال ۹۸ حساب کنیم باید ضریب متوسط افزایش وزنی سال ۹۸ را در فرمول قرار دهیم. در این فرمول بقیه پارامترها به طور کامل مشخص هستند ضریب حداکثر مبلغ و ظرفیت هر رشته که در جدول اول بیان شد و ضریب هر رتبه یا گرید که در جدول دوم بیان شد. حال با جایگذاری تمامی این پارامترها در فرمول ذکر شده می­توان ظرفیت مجاز قراردادهای پیمانکاران را از لحاظ سقف ارزش ریالی پروژه­های آنان محاسبه کرد.

 

نکات مهم در مورد ظرفیت مجاز قراردادهای پیمانکاران

• شاخص­های تشخیص صلاحیت پیمانکاران برای ۱۱ رشته­ی آب، نفت و گاز، صنعت و معدن، ابنیه و ساختمان، راه و ترابری، نیرو، ارتباطات، تأسیسات و تجهیزات، کشاورزی، کاوش­های زمینی و مرمت آثار باستانی در ۵ رتبه یک، دو، سه، چهار و پنج توسط دفتر امور مشاوران و پیمانکاران سازمان برنامه و بودجه یعنی سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق اعلام و ابلاغ می­شود.

 

• حداقل مبلغ کار شاخص به میلیون ریال، حداقل امتیاز کارهای انجام شده، ضریب حداکثر مبلغ و ظرفیت هر رشته جهت ارزشیابی صلاحیت پیمانکاران واجد شرایط که خواهان اخذ گواهی نامه صلاحیت پیمانکاری هستند ارائه شده است.

 

• دریافت گواهی نامه صلاحیت پیمانکاری در رشته­های آب، نفت و گاز، صنعت و معدن، ابنیه و ساختمان، راه و ترابری، نیرو، ارتباطات، تأسیسات و تجهیزات، کشاورزی، کاوش­های زمینی و مرمت آثار باستانی در ۵ رتبه یک، دو، سه، چهار و پنج برای شرکت در تمامی مناقصه­های دولتی چه عمومی و چه محدود الزامی است و بدون وجود ثبت شرکت در این نوع مناقصه­ها امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین پیمانکارانی که خواهان اخذ این گواهی نامه هستند باید در سامانه ساجات ثبت نام نمایند و از این طریق درخواست خود را مبنی بر اخذ گواهی نامه صلاحیت پیمانکاری اعلام کنند.